Ғылыми қызмет

ҒЫЛЫМИ ҚЫЗМЕТ

Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігі Шырақбек Қабылбаев атындағы Қостанай академиясының ғылыми қызметі мақсаттарға тиімді қол жеткізуге, міндеттерді шешуге, сондай-ақ ішкі істер органдарын үдемелі дамыту мен жаңғыртуға бағытталған. 

Қазақстан Республикасы ІІМ Шырақбек Қабылбаев атындағы Қостанай академиясында ғылыми қызметті жоспарлау Қазақстан Республикасының заңдарына, Үкімет қаулыларына, Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің, Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім министрлігінің нормативтік құжаттарына, ғылым және білім саласындағы басқаруды жүзеге асыратын органдардың нормативтік актілеріне сәйкес жүзеге асырылады. 

Академиядағы ғылыми-зерттеу қызметі ішкі істер органдарының қызметіне ғылыми-зерттеу жұмысының нәтижелерін енгізудің тиімділігі, ғылыми-зерттеу жұмысын жүргізудің жүйелілігі, жоспарлылық қағидаттарын іске асыруға негізделеді. 

2023-2024 жылдар аралығында ғылыми қызметті жүзеге асыруға бірқатар бөлімшелер - ғылыми-зерттеу орталығы (бұдан әрі - ҒЗО), жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру факультеті (бұдан әрі - ЖООКБФ), ІІО - да әлеуметтік жұмысты ұйымдастыру кафедрасы (бұдан әрі – ІІО ӘЖҰК), қылмыстық - атқару құқығы (бұдан әрі-ҚАҚК), қылмыстық-процесс және криминалистика (бұдан әрі – ҚПКК), әкімшілік-құқықтық пәндер (бұдан әрі – ӘҚПК), қылмыстық құқық және криминология (бұдан әрі – ҚҚЖКК), сондай-ақ экстремистік идеологияға қарсы іс-қимыл жөніндегі ҚАЖ мамандарын даярлау орталықтары (бұдан әрі-ЭИҚІҚАЖМДОҚІЖК), Пробация қызметі мамандарын даярлау (бұдан әрі - ПҚМДО) орталығы және психолог мамандарын даярлау және әлеуметтік зерттеулер жүргізу орталығы (бұдан әрі-ПМДжӘЗЖО), қатыстырылды.

Қостанай академиясында 2025 жылы 13 тақырып бойынша ғылыми зерттеулер жүргізілуде (бастамашыл – 9 тақырып; ІІМ жоспары бойынша – 4 тақырып). - 9 тақырып - оқытудың мазмұны және әдістемесін жетілдіру мәселесі бойынша зерттеу ; - 4 тақырып - іргелі, қолданбалы зерттеу және ішкі істер органдарындағы қызметінің басты мәселелері бойынша зерттеулер, 2025 жылға арналған ІІМ ҒЗҚ жоспарына сәйкес. Оның ішінде ІІМ: 2025 – 4 (ҚАЖК – 3, КҚК – 1, ЕҚҚК– 1);

 

ҒЫЛЫМИ ЗЕРТТЕУ ТАҚЫРЫПТАРЫ

 

Ғылыми зерттеулер бүкіл әлем бойынша құқық қорғау органдарының саясаты мен қызметін қалыптастыруда шешуші рөл атқарады. Қазақстан Республикасының Ішкі істер министрлігі (ҚР ІІМ) ішкі істер органдары алдында тұрған өзекті мәселелерді шешуге бағытталған бірқатар зерттеу жобаларын анықтап, тапсырыс берді. 2023 жылы жүргізілген және 2024 жылға жоспарланған ғылыми зерттеулер құқық қолдану мен білім беру әдістемелерінің әртүрлі аспектілерін жетілдіруге кешенді көзқарасты көрсетеді.

Мәселен, 2023 жылы іске асырылған ғылыми зерттеулер ішкі істер органдарындағы ағымдағы проблемаларды шешуге, ІІО жүйесінің неғұрлым тиімді жұмыс істеуін қамтамасыз етуге бағытталған іргелі және қолданбалы зерттеулерді қамтыды. Мәселен, 2023 жылы ҚР ІІМ жеті негізгі зерттеу тақырыбына тапсырыс берді, олардың әрқайсысы құқық қорғау қызметінің маңызды аспектілеріне қатысты. Мысалы, ПМДжӘЗЖ орталығы «ІІО жүйесін реформалау жағдайында полиция қызметкерлерінің кәсіби маңызды қасиеттерін дамыту»атты ғылыми зерттеу жүргізді. 

Академияның басқа да бірқатар бөлімшелері ғылыми қызметке тартылды. Сөйтіп, «Жазасын өтеп жатқан адамдарды және бостандыққа шыққаннан кейін бостандыққа шыққан адамдарды қайта әлеуметтендіру» ғылыми зерттеуі ІІО ӘЖҰ кафедрасының басшылығымен бұрынғы сотталғандарды рецидивтік қылмыс деңгейін төмендету мақсатында қоғамға табысты қайта біріктіру стратегияларын әзірлеуге бағытталды. Экстремистік және террористік қылмыстар үшін сотталғандарды дерадикализациялаудағы әлеуметтік-гуманитарлық ағартуды зерттеумен ЭИҚІҚАЖ МД орталығы айналысты. 

Сондай-ақ, 2023 жылы ҚҚжК кафедрасы «Қазақстан Республикасының Қылмыстық кодексіндегі жаза түрлерін жетілдіру: теория мен практика мәселесі» тақырыбында ғылыми зерттеу жүргізді. 2023 жылы ғылыми-зерттеу орталығы «Қазақстан Республикасында пробация қызметінің шартты түрде соттау институтын іске асыруы» (Қылмыстық-атқару жүйесі комитетінің тапсырысы) және «Қазақстан Республикасындағы ішкі істер органдарында сыбайлас жемқорлықтың алдын алу» (Өзіндік қауіпсіздігі департаменті) тақырыбында ғылыми зерттеулер жүргізді. Сотқа дейінгі пробацияның ұйымдық-құқықтық мәртебесін жетілдіру жолдарын зерттеумен ПМҚД орталығы да айналысты. 

2024 жылы Қылмыстық-атқару жүйесі комитетінің тапсырысы бойынша ғылыми-зерттеу орталығы «Пробация қызметінің ұйымдық-құқықтық мәртебесін арттыру» және «Пробация қызметінің есебінде тұрған сотталған адамдар тарапынан жаңа қылмыстық құқық бұзушылықтардың алдын алу және алдын алу: оларды жасау себептері мен шарттары» тақырыптары бойынша ғылыми зерттеулер жүргізеді.  ҚАҚ кафедрасы 2024 жылы «ҚАЖ мекемелері әкімшілігінің азаматтық қоғам қатысушыларымен, қоғамдық-бақылау комиссиясымен және ұлттық алдын алу тетігімен өзара іс-қимылы» тақырыбында ғылыми зерттеу жүргізеді. 

2024 жылы ҚР ІІМ ДК тапсырысы бойынша ҚПжКр кафедрасы «Алкоголь, есірткі және (немесе) уытқұмарлық мас күйінде көлік құралдарын басқару құқығынан айырылған адамның көлік құралын басқару жөніндегі норманы, оның ішінде жаза түрлерін жетілдіру, сол сияқты көлік құралын басқаруды осындай адамға беру немесе көлік құралын басқаруға жіберу» ғылыми зерттеуін жүргізеді (ҚР ҚК 346-бабы). 

2023 жылы Қазақстан Республикасы ІІМ тапсырысы бойынша 7 ғылыми зерттеу және оқытудың мазмұны мен әдістемесін жетілдіру мәселелері бойынша 9 зерттеу жүргізілді. 2024 жылы Қазақстан Республикасы ІІМ тапсырысы бойынша 5 ғылыми зерттеу және оқыту әдістемелеріне арналған 7 ғылыми зерттеу жүргізіледі. 

Академия қызметкерлері сондай-ақ Қазақстан Республикасы Ғылым және жоғары білім және ғылым министрлігінің гранттық қолдауы шеңберінде ғылыми зерттеулер жүргізеді. Жүргізіліп жатқан зерттеудің тақырыбы – АР196779540 «Қазақстан Республикасында сотталғандарды қайта әлеуметтендіру институтын іске асырудың ұйымдық-құқықтық тетігін жетілдіру» (ҚР ҰҚМ Ғылым комитетінің 2023 жылғы 18 шілдедегі №111-нж бұйрығы).

Жоба жетекшісі - кәсіптік даярлау факультетінің бастығы, полиция полковнигі Н.А. Тулкинбаев; жоғары оқу орнынан кейінгі білім беру факультетінің бастығы, полиция подполковнигі М. Мұқанов және білім сапасын мониторингтеу және бақылау (бағалау) бөлімінің бастығы, полиция аға лейтенанты С.С. Бримжанова құрамындағы жұмыс тобының мүшелері әлеуметтін зерттеу жүргізу үшін Астана және Шымкент қалаларына жоспарлы іссапарларды жүзеге асырды (2024 ж. наурыз-сәуір).

ҒЫЛЫМИ ТАҚЫРЫПТАР 

Қостанай академиясында 2025 жылы 13 тақырып бойынша ғылыми зерттеулер жүргізілуде (бастамашыл – 9 тақырып; ІІМ жоспары бойынша – 4 тақырып). - 9 тақырып - оқытудың мазмұны және әдістемесін жетілдіру мәселесі бойынша зерттеу ; - 4 тақырып - іргелі, қолданбалы зерттеу және ішкі істер органдарындағы қызметінің басты мәселелері бойынша зерттеулер, 2025 жылға арналған ІІМ ҒЗҚ жоспарына сәйкес. Оның ішінде ІІМ: 2025 – 4 (ҚАЖК – 3, КҚК – 1, ЕҚҚК– 1); 2025 жылы ҚР ІІМ ҚАЖК тапсырымасы бойынша: - Кәмелетке толмағандарға қатысты жазаларды орындау. 202ғ жылға арналған ІІМ ҒЗҚ жоспарының 5 тармағы) Жетекшісі:Конвисарь А.А. ҚАЖК өкілдері: А.М. Арыков. ҚАЖД өкілдері: А.С. Рамазанов. Магистрант: А.Р. Бержан. - Бас бостандығынан айыру орындарындағы құқық бұзушылықтардың алдын алу факторы ретінде сотталғандардың еңбек және тұрмыстық жағдайын ұйымдастыру. (2025 жылға арналған ІІМ ҒЗҚ жоспарының 6 тармағы). Жетекшісі: Конвисарь А.А. ПМДжӘЗЖО қызметкерлері: Жунусова Е.С. Савицкая О.С. ҚАЖК өкілдері: А.М. Арыков. ҚАЖД өкілдері: А.С. Рамазанов. Магистрант: А.В. Дмитриева. 2025 жылы Көші-қон қызметі комитетінің тапсырысы бойынша: - Қазақстан Республикасындағы еңбек көші-қонын құқықтық реттеу: проблемалары мен болашағы (2025 жылға арналған ІІМ ҒЗҚ жоспарының 1 тармағы) Жетекшісі: Смышляев А.С. Көші-қон қызметі комитетінің төрағасы, полиция полковнигі Аталыков А.Б. КҚҚ басқармасының бастығы, полиция полковнигі Сулейменов Г.Д. КҚҚ басқармасының бастығы, полиция полковнигі Алдунгаров А.А. Қазақстан Республикасы Ішкі істер министрлігінің көші-қон қызметі комитеті төрағасының орынбасары, полиция полковнигі Қазбеков Д.С., Қазақстан Республикасының Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі көші-қон комитеті төрағасының орынбасары Райганиев Е.Т. 2025 жылы Есірткі қылмысына қарсы іс-қимыл комитетінің тапсырысы бойынша: - Жастармен психоактивті заттарды қолдану тәуекелдерін төмендету және нашақорлықтың алдын алу жөніндегі инновациялық тәсілдер. (2025 жылға арналған ІІМ ҒЗҚ жоспарының 4 тармағы) Жетекшісі: Старкова В.В. 2025 жылы 9 тақырып бойынша пәндерді оқыту әдістемесін жетілдіру мәселелеріне қатысты бастамашыл зерттеулер жүргізіледі. 1. Қылмыстық процесс және криминалистика кафедрасының пәндері бойынша полигондық оқытудың тәсілдері, құралдары мен әдістері. Тақырып жетекшісі: Арстанбаева Б.Б. 2. Әдістемелік ерекшеліктер ведомстволық жоғары оқу орындарында жалпықұқықтық пәндерді оқытудың мәселелері: міндеттер мен тәсілдер. Тақырып жетекшісі: Кульжанова Г.Т. 3. Ішкі істер органдары қызметкерлерінің азаматтармен өзара әрекеттесуге психологиялық-педагогикалық дайындық әдістемесін жетілдіру. Тақырып жетекшісі: Руденко Ж.М. 4. «Құқық қорғау қызметі» мамандығы бойынша жалпы білім беретін пәндерді оқу-әдістемелік қамтамасыз ету. Тақырып жетекшісі: Тулкинбаев Н.А. 5. Әкімшілік-құқықтық дисциплиналарды оқыту-әдістемелік материалдары. Тақырып жетекшісі: Сагалиева А.М. 6. Әскери дисциплиналарды оқытудың әдістемелік ерекшеліктері. Тақырып жетекшісі: Жуматов К.Е. 7. Қазақстан Республикасының қылмыстық құқықтарын оқыту үшін ғылыми-әдістемелік негіздер жасау. Тақырып жетекшісі: Қожахмет Ә.С. 8. Оперативтік-іздестіру пәндерін оқыту әдістемесін жетілдіру. Тақырып жетекшісі: Баргаринов А.Р. 9. Қылмыстық-атқару құқық кафедрасының оқу процесінде жасанды интеллект технологияларын қолдану: әдістеме және тиімділікті талдау. Тақырып жетекшісі: Конвисарь А.А.