Taryh
Terjimehaly. Kabylbaýew Şrakbek Kabylbaýewiç
Kabylbaýew Şrakbek Kabylbaýewiç (1908-1976) - döwlet işgäri we jemgyýetçilik işgäri, Gazagystan SSR-iň Içeri işler ministri, general-leýtenant (2-nji derejeli içerki gullugyň başlygy), Içeri işler ministrliginiň hormatly işgäri.
1908-nji ýylyň 9-njy martynda Semipalatinsk welaýatynyň Karkaraly etrabynyň Abralinskiý ýeriniň 3-nji obasynda (Gazagystanyň SSR-iň Semipalatinsk sebitiniň Abralinskiý etrabynyň 2-nji obasy) doguldy.
Ene-atalary: kakasy - Buharbaew Kabylbaý (1860-njy ýylda doglan) we ejesi - Buharbaewa Masura (1874-nji ýylda doglan). 1930-njy ýylda köpçülikleýin ferma girdiler we 1932-nji ýyla çenli Abralinskiý etrabynyň 2-nji obasynda ýaşadylar. Ene-atalaryň obalylarynyň arasynda V.M. Abralinskiý etrabynda Molotow. Kakasy 1933-nji ýylda Semipalatinsk şäherinde aradan çykdy, ejesi 1948-nji ýylda Djambul sebitiniň Lugowskiý etrabynda aradan çykdy.
1923-nji ýyla çenli Şabylbaýew ene-atasy bilen ýaşady we aul mekdebinde okady. Aul mekdebiniň 3-nji synpyny gutarandan soň, 1924-nji ýylda Semipalatinskdäki uly ýaşly gazaklar mekdebine, soň bolsa 1925-nji ýylda Semipalatinsk pedagogika kollejiniň taýýarlyk toparyna girdi.
1925-nji ýylyň sentýabr aýyndan 1931-nji ýylyň iýun aýyna çenli Semipalatinsk pedagogika kollejinde başda 2 taýýarlyk toparynda, soň bolsa 4 esasy kursda okady.
1926-njy ýylyň 21-nji fewralyndan 1934-nji ýyla çenli Komsomolyň agzasydy. 1930-njy ýylda Semipalatinsk etrap komiteti tarapyndan Ulan sebitine ilkinji bolşewik ekişine iberildi we 5 aý işledi.
Tehniki mekdebiň diwarlarynda Komsomol işine gatnaşdy. Tehniki mekdebinde işlän döwründe, Türkibiň ýatyryjysy we Solprom "Karabaş-Tuz" çagalar meýdançasynyň müdiri bolup işledi, 1930-njy ýylyň 5-nji awgustynda Bütin Bileleşik Kommunistik partiýasynyň dalaşgäri hökmünde kabul edildi. (Bolşewikler) Semipalatinsk şäher partiýa guramasynda.
1931-nji ýylyň iýulynda Semipalatinsk pedagogika kollejini (Kazpedtechnikum) başlangyç synp mugallymy derejesi bilen gutardy.
Tehniki mekdebi gutarandan soň, 1931-nji ýylyň iýun aýyndan 15-nji oktýabry aralygynda, Semipalatinsk et we sowuk önümçilik zawodynyň Stroýuç mekdebiniň bilim bölüminiň müdiri bolup işledi.
1931-nji ýylyň 15-nji oktýabryndan 1932-nji ýylyň 10-njy fewraly aralygynda Semipalatinskdäki şäher jemgyýetçilik bilim bölüminiň inspektory bolup işledi.
1932-nji ýylyň 10-njy fewralyndan 25-nji oktýabry aralygynda Semipalatinsk sebitiniň -an-Semi şäherinde köpçülikleýin ferma ýaşlary üçin göreldeli ýedi ýyllyk mekdebiň müdiri bolup işledi.
1932-nji ýylda Sowet goşunynyň hataryna goşuldy. 1932-nji ýylyň 10-njy noýabryndan 1933-nji ýylyň 14-nji noýabry aralygynda Alma-Atadaky Milli Kawalry polkunda Gyzyl Goşunyň esgeri bolup işledi. Orta bilim alan bir ýyl goşunda gulluk edip, platon serkerdesi (orta ätiýaçlyk komanduýuşisi) bolmak üçin ekzamen tabşyryp, 1933-nji ýylyň noýabr aýynda harby gulluga iberildi.
Goşun gullugyndan çykarylandan soň, OGPU-NKVD tarapyndan işe alyndy.
1933-nji ýylyň 20-nji noýabryndan 1938-nji ýylyň 10-njy martyna çenli aralykda NKVD-de gulluk etdi. 1933-nji ýylyň 20-nji noýabryndan 1934-nji ýylyň 22-nji martyna çenli Gazagystan SSR-iň OGPU-nyň Aktobe sebit bölüminde tejribe işledi.
1934-nji ýylyň martynda OGPU-nyň Alma-Atadaky doly ygtyýarly wekilhanasynda UGB-nyň Milli amaly kurslaryna iberildi we 1935-nji ýylyň martynda gutardy.
Okuwy gutarandan soň, NKVD Gazagystanyň SSR müdirliginiň Alma-Ata şäheriniň UGB ýörite bölüminiň 4-nji bölüminiň komissary wezipesine bellendi.
1936-njy ýylyň 1-nji ýanwaryndan 1937-nji ýylyň 1-nji iýuny aralygynda NKVD Gazagystan SSR müdirliginiň Alma-Ata şäheriniň UGB bölüminiň ýörite komissary bolup işledi. 1936-njy ýylyň aprelinde oňa "döwlet howpsuzlyk sergeanty" derejesi berildi.
1937-nji ýylyň 1-nji iýunyndan 1938-nji ýylyň 14-nji martyna çenli NKVD Gazagystan SSR müdirliginiň Alma-Ata şäheriniň UGB 3-nji bölüminiň 5-nji bölüminiň operatiw komissary bolup işledi.
1938-nji ýylyň martynda Gazagystan SSR-iň NKVD partiýa guramasy tarapyndan CPSU-nyň agzasy hökmünde kabul edildi.
1938-nji ýylyň 14-nji martynda saglyk ýagdaýy sebäpli pensiýa çykdy we NKVD goraghanasynyň serkerdebaşysyna goşuldy.
1938-nji ýylyň mart aýynda Alma-Ata partiýa guramasy (partiýa kartoçkasy 9 1597804) tarapyndan CPSU (b) agzasy hökmünde kabul edildi.
1938-nji ýylyň mart aýyndan awgust aýyna çenli NKVD-den işden aýrylandan soň, Ş.
1938-nji ýylyň 9-njy awgustynda Ş.
1939-njy ýylyň 7-nji ýanwarynda Gazagystanyň Kommunistik partiýasynyň Merkezi komitetiniň sekretarynyň kömekçisi bolup işe başlady. Bu döwürde Şrakbek Kabylbaýewiç Gazagystanyň Kommunistik partiýasynyň Merkezi komitetiniň üçünji, soňra ikinji sekretarynyň kömekçisi bolup işledi. Partiýa tabşyrygy hökmünde partiýanyň Merkezi komitetiniň ýörite sektorynda partiýa guramaçysynyň orunbasary bolup işledi. Gazagystanyň Kommunistik partiýasynyň Merkezi komitetiniň sekretarynyň kömekçisi we 1941-nji ýylyň 8-nji martyna çenli Gazagystanyň Kommunistik partiýasynyň Merkezi komitetiniň işgärler bölüminde mugallym bolup işledi.
1940-njy ýylyň Sanjar aýynda Ş. Kabylbaýewe “kiçi leýtenant” derejesi berildi.
1941-nji ýylyň 8-nji martyndan 1942-nji ýylyň 11-nji martyna çenli Gazagystanyň Kommunistik partiýasynyň Merkezi komitetiniň işgärler bölüminiň Sowet edaralarynyň işgärler bölüminiň müdiri bolup işledi.
1942-nji ýylyň 11-nji martyndan 1948-nji ýylyň 16-njy noýabry aralygynda Gazagystanyň Kommunistik partiýasynyň Merkezi komitetiniň guramaçylyk we görkezme bölüminiň başlygynyň orunbasarydy.
1943-nji ýylyň Baýdak aýynda Ş.Kabylbaýewe “uly leýtenant” derejesi berildi.
1947-nji ýylyň 15-nji ýanwaryndan 24-nji oktýabryna çenli aralykda Ş.
1948-nji ýylyň 16-njy noýabryndan 1953-nji ýylyň 9-njy maýyna çenli Gazagystanyň Kommunistik partiýasynyň Merkezi komitetiniň dolandyryş bölüminiň müdiri bolup işledi.
1952-nji ýylda, CPSU Merkezi komitetiniň ýanyndaky Partyokary partiýa mekdebiniň habar alyş bölümini "partiýa we sowet işgäri" derejesi bilen gutardy.
Gazagystanyň Kommunistik partiýasynyň Merkezi komitetiniň bölümleriniň birleşmegi bilen baglanyşykly Kabylbaýew 1953-nji ýylyň 9-njy maýynda Kommunistik partiýanyň Merkezi komitetiniň dolandyryş we söwda we maliýe guramalarynyň müdiri hökmünde tassyklandy. Gazagystan
Şabylbaýew Gazagystanyň Kommunistik partiýasynyň Merkezi komitetiniň enjamynda 16 ýyl işledi.
CPSU Merkezi komitetiniň 1954-nji ýylyň 10-njy awgustynda çykaran karary bilen Ş. Kabylbaýew Gazagystanyň SSR-nyň Içeri işler ministri hökmünde tassyklandy.
1954-nji ýylyň Sanjar aýynda Şrakbek Kabylbaýewe "polkownik" ýörite derejesi berildi.
1957-nji ýylyň 17-nji martynda Ş.
Gazagystanyň Kommunistik partiýasynyň Merkezi komitetiniň býurosynyň 1959-njy ýylyň 19-njy oktýabryndaky "Respublikanyň Içeri işler ministrliginiň işindäki düýpli kemçilikler barada" kararyna görä, işinden boşadyldy we işinden aýryldy Gazagystanyň Içeri işler ministrliginiň ygtyýary. Munuň sebäbi, Karaganda metallurgiýa zawodynyň gurluşygy wagtynda köpçülikleýin bidüzgünçilikleriň ýüze çykan Temirtau şäherindäki wakalardy.
1959-njy ýylyň 16-njy dekabryndan 1960-njy ýylyň 27-nji fewraly aralygynda Alma-Ata Respublikan Howa Goranyş Mekdebinde kurslaryň müdiri bolup işledi.
1960-njy ýylyň 27-nji fewralyndan 19-njy apreline çenli Gazagystanyň SSR Içeri işler ministrliginiň ygtyýaryndady.
1960-njy ýylyň 19-njy aprelinden 5-nji awgustyna çenli Alma-Ata Işçiler Deputatlarynyň Geňeşiniň ýerine ýetiriji komitetiniň Jemgyýet tertibini goramak bölüminiň (UPOP) başlygynyň orunbasary bolup işledi.
1960-njy ýylyň 5-nji awgustyndan 1961-nji ýylyň 4-nji ýanwaryna çenli Alma-Ata Sebitdäki Işçiler Deputatlarynyň Geňeşiniň ýerine ýetiriji komitetiniň UOP başlygy bolup işledi.
1961-nji ýylyň 4-nji ýanwaryndan 1967-nji ýylyň 12-nji apreline çenli Alma-Ata Sebitdäki Işçiler Deputatlarynyň Geňeşiniň ýerine ýetiriji komitetiniň UOP başlygy bolup işledi.
1967-nji ýylyň 12-nji aprelinden 1973-nji ýylyň Sanjar aýyna çenli Gazagystan SSR-iň Içeri işler ministri bolup işledi. 1967-nji ýylyň 1-nji noýabrynda Şabilbaýew Içerki gullugyň general derejesi, 2-nji dereje.
Kabylbaýew Ş.K. dört gezek Gazagystanyň Kommunistik partiýasynyň Merkezi komitetiniň agzasy, üç gezek Gazagystanyň SSR Councilokary Geňeşiniň wekili hökmünde saýlandy.
Saýlandy:
- 1947-nji ýyldan 1953-nji ýyla çenli Alma-Ata şäher işçiler geňeşiniň wekili;
- 1945-nji ýyldan 1951-nji ýyla çenli Alma-Atanyň Stalin etrap partiýa komitetiniň agzasy; Gazagystanyň Kommunistik partiýasynyň Merkezi komitetiniň apparat partiýasynyň gurama býurosynyň sekretary;
- 1949-njy ýylyň Baýdak aýyndan 1954-nji ýylyň Baýdak aýyna çenli Gazagystanyň Kommunistik partiýasynyň Merkezi komitetiniň agzasy;
- 1962-nji ýyldan bäri Gazagystanyň Kommunistik partiýasynyň Alma-Ata sebit komitetiniň agzasy, Alma-Ata sebitleýin işçiler geňeşiniň wekili.
- 1967-nji ýylyň 12-nji martynda Alma-Ata Sebitdäki Işçiler Deputatlarynyň Geňeşiniň wekili saýlandy;
- 1967-nji ýylyň 24-nji dekabrynda Gazagystanyň SSR Councilokary Geňeşiniň Karaganda sebitiniň Karazhal etraby boýunça wekili saýlandy;
- 1971-nji ýylyň 26-njy fewralynda Gazagystanyň Kommunistik partiýasynyň Merkezi komitetiniň agzasy saýlandy (Gazagystanyň Kommunistik partiýasynyň XII Kongresi tarapyndan saýlandy);
- 1971-nji ýylda Gazagystanyň SSR Councilokary Geňeşiniň başlygynyň wezipesine saýlandy.
Baýrak gowşuryldy: Zähmetiň Gyzyl baýdagy ordeni (1956, 1967), Leniniň ordeni, Gyzyl ýyldyz ordeni (1945), Gazagystanyň SSR Councilokary geňeşiniň hormat şahadatnamasy, Içeri işler ministrliginiň hormat şahadatnamasy SSSR (1970), "medaragly Güýçleriň 40 ýyllygy" SSSR güýçleri "medaly," 1941-1945-nji ýyllaryň Beýik Watançylyk Urşunda gaýduwsyz zähmet üçin "medal. . Sowet polisiýasynyň 50 ýyllygy ”, ýubileý medaly“ V.I. doglan gününiň 100 ýyllygy mynasybetli edermenlik üçin. Lenin "(1970)," SSSR-iň Döwlet serhedini goramakda tapawutlylygy üçin "medal," SSSR-iň medaragly Güýçleriniň 10 ýyllygy "medaly," Jemgyýet tertibini goramakda ajaýyp hyzmat üçin "medal. SSSR-iň Içeri işler ministrliginiň Hormat kitabyna girizildi.
Öýlenen, iki gyzy we bir ogly bar. Aýaly - Kabylbaýewa Kaziza Musinowna (1908-nji ýylda doglan); gyzy - Kabylbaýewa (Bekzatowa) Raisa (1934-nji ýylda doglan), gyzy - Kabylbaýewa Aziýa (1936-njy ýylda doglan), ogly - Kabylbaýew Marat (1939-njy ýylda doglan).
1928-nji ýyldan bäri durmuş gurýar. Aýaly Kabylbaýewa Kaziza, Semipalatinsk sebitiniň Abralinskiý etrabynyň 5-nji obasyndaky garyp daýhanlardan.
Iki aýal dogany bar. Kabylbaýewa Kenzheş (1923-nji ýylda doglan) we Mustina Şaken (1911-nji ýylda doglan).
1976-njy ýylyň 5-nji iýulynda 68 ýaşynda general-leýtenant Ş.K. Kabylbaýew aradan çykdy.
Üstünliklerini göz öňünde tutup, Ş.K. Kabylbaýew, ýadygärligini dowam etdirmek üçin Gazagystan Respublikasynyň hökümetiniň 2014-nji ýylyň 9-njy dekabryndaky 1287 belgili karary bilen içerki meseleler babatynda işgärleriň we döwlet syýasatynyň durmuşa geçirilmegine goşan goşandy. Gazagystan Respublikasynyň Içeri işler ministrliginiň akademiýasyna Şrakbek Kabylbaýewiç Kabylbaýewiň hormatly ady berildi.
Şyrakbek Kabylbaýuly Kabylbaýewtyn 100-hyldygyna arnalgan filmi
Şyrakbek kabylbaýuly kabylbaýewtyn tuystarymen usynylgan filmi. Awtory: Akhat Ibraýew
"General hakda aýdym"
Gazagystan Respublikasynyň Döwlet gimni
Uthorsazyjylar:
Saz: Kalibek Deripsaldina
Sözler: Serikbaýa Ospanowa
"General hakda aýdym"